Uzależnienie od alkoholu rozpoznawane jest jako jednostka chorobowa zwana alkoholizmem. Ma ona dwojaki charakter – fizyczny oraz psychiczny. W jaki sposób się rozwija i jakie daje objawy?
Rozwój choroby alkoholowej
Do uznania uzależnienia od alkoholu za chorobę doszło w latach czterdziestych dwudziestego wieku w związku z wynikami badań przeprowadzonych przez Elvina Mortona Jellinka, amerykańskiego biostatystyka i fizjologa. Badacz zwrócił uwagę na złożoną naturę choroby alkoholowej i stworzył pierwszą typologię alkoholizmu. Zauważył też, że alkoholizm nie ujawnia się nagle, a każdy przypadek uzależnienia od alkoholu poprzedza występowanie określonego zestawu objawów ostrzegawczych. Ich wczesne zaobserwowanie i zidentyfikowanie umożliwia zatrzymanie rozwoju choroby alkoholowej jeszcze przed pojawieniem się poważnych konsekwencji dla zdrowia i życia społecznego.
Fazy uzależnienia od alkoholu
W następstwie przeprowadzonych badań i poczynionych obserwacji Jellinek wydzielił w alkoholizmie cztery fazy rozwoju choroby. Mimo upływu czasu, podział ten jest wciąż aktualny.
Faza wstępna
Pierwszą fazą uzależnienia od alkoholu jest faza wstępna, zwana również prealkoholową. Sprowadza się do picia okazjonalnego, do towarzystwa. U podstaw spożycia leży chęć odprężenia, relaksu i poprawy humoru. W fazie wstępnej tym, co odróżnia rekreacyjne spożycie od początków choroby alkoholowej, jest nastawienie osoby pijącej – czerpie ona szczególną przyjemność z krótkotrwałych efektów działania alkoholu, przez co stwarza sobie okazje do sięgania po kieliszek. Z czasem dochodzi do zwiększenia tolerancji na alkohol, co prowadzi do wybierania coraz mocniejszych trunków. Pierwsza faza uzależnienia może trwać przez kilka lat, nie wzbudzając przy tym niepokoju nie tylko osoby pijącej, ale też jej otoczenia.
Faza ostrzegawcza
Drugą fazą uzależnienia od alkoholu jest faza ostrzegawcza, której rozpoczęcie sygnalizuje pojawienie się pierwszej luki pamięciowej spowodowanej upiciem się. Epizody te następnie zaczynają się powtarzać, dochodzi do nich nawet przy spożyciu stosunkowo niewielkiej ilości alkoholu. Do zachowań charakterystycznych dla osoby w drugiej fazie uzależnienia można ponadto zaliczyć picie bez okazji, także w samotności, często również w ukryciu. U pijącego pojawiają się wyrzuty sumienia i poczucie wstydu związane z zachowaniem po alkoholu. Mimo dostrzegania niepokojących objawów, osoba w drugiej fazie uzależnienia nadal nie dopuszcza jednak do siebie myśli o tym, że może mieć problem.
Faza krytyczna
Początek fazy krytycznej wyznacza moment utraty kontroli nad piciem przez alkoholika. Po skonsumowaniu niewielkiej ilości alkoholu występuje nieodparta chęć przyjęcia kolejnych dawek. W fazie krytycznej pojawiają się pierwsze fizyczne symptomy uzależnienia w postaci głodu alkoholowego. Osoba uzależniona traci kontrolę nad własnym życiem – zaniedbuje obowiązki w pracy i w domu, relacje z bliskimi, a także swój wygląd. Wszystko staje się podporządkowane spożyciu alkoholu i czynnościom z nim związanym. Uzależniony cały czas nie jest jednak w stanie przyznać, że ma problem z alkoholem, szuka wymówek i usprawiedliwienia dla swojego zachowania, na każdą krytykę reaguje agresją. W fazie krytycznej mogą pojawić się również takie objawy, jak spadek popędu seksualnego oraz spadek samooceny i poczucie bezradności.
Faza przewlekła
Ostatnią fazą uzależnienia jest faza przewlekła stanowiąca najbardziej zaawansowany etap choroby. Picie przybiera charakter ciągły, osoba dotknięta nałogiem wykazuje przy tym obniżoną tolerancję na alkohol. Znikają wyrzuty sumienia i zahamowania, dochodzi do znaczącego obniżenia funkcji intelektualnych, a także psychoruchowych. Zaprzestanie przyjmowania alkoholu wiąże się z wystąpieniem silnych objawów abstynencyjnych w postaci:
- bólów głowy,
- nudności,
- wymiotów,
- drżenia rąk,
- zaburzeń snu,
- stanów lękowych.
Osoba pijąca zaczyna odczuwać dotkliwe skutki uzależnienia w postaci chorób wątroby i trzustki oraz zaburzeń funkcjonowania układu krążenia i układu nerwowego. Alkoholik w fazie czwartej pozostaje w ciągu alkoholowym i praktycznie nie trzeźwieje. Utrzymywanie tego stanu przez dłuższy czas powoduje wyczerpanie organizmu i może prowadzić do śmierci.
Leczenie uzależnienia od alkoholu
Najskuteczniejszym sposobem leczenia uzależnienia od alkoholu jest podjęcie terapii w specjalistycznym ośrodku terapii uzależnień. Posiadający wysokie kwalifikacje personel pomoże walczącym z nałogiem bezpiecznie przejść etap detoksykacji, a następnie pokieruje terapią, zapewniając wsparcie psychologiczne i emocjonalne. Kluczem dla osób z województwa zachodniopomorskiego w leczeniu uzależnień, może okazać się skorzystanie z oferty profesjonalnego ośrodka terapeutycznego Nowe Życie w Wapnicy. Placówka oferuje programy terapeutyczne dostosowane do indywidualnych potrzeb pacjentów i zapewnia całkowitą dyskrecję.