Uzależnienie od narkotyków jest tematem niezwykle trudnym w kręgach osób, których bliscy poddali się nałogowi i nie potrafią poradzić sobie z zerwaniem z używkami. Wszelkie próby pomocy, okazania wsparcia, ale też odsunięcia się od narkomana powodują dodatkowy stres i kłopoty, a żadne działania nie przynoszą efektu w postaci chęci zmiany i poddania się leczeniu.
Jak można zachęcić narkomana do podjęcia terapii i w jaki sposób rozmawiać z nim, aby okazać wsparcie bez ułatwiania dalszego popadania w nałóg?
Jak wpada się w narkomanię?
Uzależnienie od środków odurzających potrafi postępować bardzo szybko, z uwagi na działanie jakie wywołują w organizmie zawarte w nich substancje. Narkomania jest chorobą fizyczną, ale i psychiczną – powoduje zatrudnię i stopniowe wyniszczanie organizmu, ale jednocześnie wiąże się z nieodpartą potrzebą sięgania po kolejne dawki narkotyków w celu uzyskania satysfakcjonującej ulgi, euforii czy wyciszenia.
Wielu narkomanów sięga po używki po raz pierwszy pod wpływem chwili, za namową rówieśników czy z ciekawości, ale z czasem, zdając sobie sprawę z ich działania, dostrzega w narkotykach szansę uzyskania natychmiastowej ulgi w trudnych sytuacjach, w walce z emocjami, traumą czy problemami życiowymi.
Kto jest najbardziej narażony na uzależnienie od narkotyków?
Bardzo dużą grupą osób silnie narażonych na problemy z narkotykami są osoby pochodzące z trudnych środowisk, wychowujące się w otoczeniu osób nadużywających alkoholu i narkotyków oraz mające styczność z używkami w bardzo wczesnych latach swojego życia. Z ich perspektywy narkotyki zdają się być naturalnym sposobem radzenia sobie z problemami, są znacznie łatwiej dostępne i ciekawość ich zażycia lub presja społeczna do przyjmowania środków odurzających jest dla nich bardzo silna.
Niestety, po narkotyki równie często sięgają osoby z „dobrego” środowiska, które w swoim życiu codziennym zmagają się z silnym stresem, są podatne na depresję, przeżyły traumę.
Uzależnienie jest wielokrotnie spotykane wśród osób o dobrej sytuacji materialnej, tzw. „ludzi sukcesu”, dla których postęp w karierze i życiu zawodowym nastąpił kosztem życia pod ogromnym stresem i presją.
Poszukiwanie sposobu na ulżenie sobie często kończy się właśnie popadaniem w alkoholizm czy narkomanię, a osoby takie potrafią wyjątkowo dobrze kryć się ze swoim problemem.
W jaki sposób rozmawiać z narkomanem i przekonać go do podjęcia leczenia?
Największą trudnością dla rodzin i bliskich osoby uzależnionej jest fakt, że wielu narkomanów nie czuje się pokonanych przez własną chorobę. Uzależnieni potrafią przez wiele lat zaprzeczać istnieniu problemu, sugerować że są świadomi swoich czynów i podejmują zamierzone działania, odrzucając pomoc z zewnątrz.
Osobom takim nie pomagają ani prośby, ani groźby – oskarżenia o zniszczenie życia czy mówienie że odejdziemy nie działają, podobnie jak stwierdzenia „musisz”, „nie masz innego wyjścia”, „nie da się z tobą żyć”. Na takie słowa narkomani reagują zwykle złością, wybuchami agresji i kłótniami.
Alternatywą pozostaje więc jedynie rozmowa przekazująca sygnał że jesteśmy obok, czekamy i pomożemy, nie wyręczając przy tym narkomana w niczym. Osoba uzależniona musi na własnej skórze odczuwać konsekwencje swojego nałogu – rodziny często stają się kozłami ofiarnymi, wspierając narkomanów za bardzo i starając się w ich imieniu rozwiązywać wiele problemów.
Znacznie skuteczniejszą metodą przekonującą do podjęcia leczenia jest ukazywanie im skali problemu. Na wyobraźnię działają m.in. zdjęcia jak zmieniali się na przestrzeni lat inni narkomani, ostrzeżenia przed możliwymi konsekwencjami społecznymi, ale nie stwierdzenia odwołujące się do empatii i uczuć uzależnionego. Te, przez nadużywanie substancji odurzających są często całkowicie wyciszone, a granie na emocjach narkomana może popchnąć go jedynie dalej w stronę używki.
Jak wygląda terapia uzależnień?
Ośrodek leczenia narkomanii we Wrocławiu Freedom skupia się na kompleksowej pomocy osobom zmagającym się z problemem uzależnienia od narkotyków, a także rodzinom narkomanów nie potrafiącym pogodzić się z problemami bliskiej osoby. Wsparcie dla rodziny umożliwia zbudowanie otoczenia, do którego narkoman może wrócić po terapii bezpiecznie, ze świadomością szansy na uzyskanie dalszego wsparcia i pomocy w drodze do wytrwania w trzeźwości. Osiągnięcie takich efektów bez terapii po stronie narkomana jest w większości przypadków praktycznie niemożliwe.